Kwar­taalup­da­te Q2 2021: Tus­sen eco­no­misch her­stel en in­fla­tie­vrees

De kernfondsen bleven in het tweede kwartaal van 2021 aan momentum winnen. De aandelenportefeuille droeg uiteraard sterk bij tot deze stijging, maar de obligatieportefeuille presteerde ook goed, wat des te opmerkelijker is aangezien de vrees voor een inflatieontsporing ongunstig is voor obligaties met een vaste coupon.

Groei-indicatoren, weergegeven door de PMI-indexen van inkoopmanagers (hieronder, linker grafiek), blijven de heropleving van de wereldeconomie weerspiegelen. Alleen de groei in China lijkt enigszins te vertragen, hoewel de PMI-index hoger dan 50 blijft, wat nog altijd wijst op een positieve groei. De Chinese economie had vorig jaar tijdens de piek van de pandemie wel minder te lijden.

En als we kijken naar de economische verassingsindex (hieronder, rechtse grafiek), verrassen de gepubliceerde gegevens voorspellers nog altijd positief. Dat is het geval wanneer deze index boven nul ligt, wat we zien voor de Verenigde Staten en vooral voor Europa. Het is opnieuw in China dat deze cijfers de marktspelers de laatste tijd lijken teleur te stellen.

Economieën over de hele wereld genieten nog altijd de onvoorwaardelijke steun van de overheid. In Europa moet het gigantische herstelplan dat in de zomer van 2020 werd gestemd, nog goedgekeurd worden door de Europese Commissie op het niveau van de verschillende nationale plannen voor het uitgevoerd kan worden. De effecten hiervan volgen dus nog.

In de Verenigde Staten bereikt het ambitieuze ondersteuningsplan voor infrastructuurvernieuwing van Joe Biden eindelijk de laatste fase van goedkeuring na zware onderhandelingen met de republikeinen. Het totale bedrag van het voorziene budget is wel geslonken, maar we hebben het nog altijd over 1.200 miljard dollar aan totale uitgaven over acht jaar.

Dit goede nieuws op economisch vlak heeft de positieve trend op de aandelenmarkten ondersteund. Maar de cruciale factor bij de waardering van aandelen blijft de evolutie van de bedrijfswinsten. De kwartaalresultaten die in april en mei gepubliceerd werden, maakten zelfs indruk op de meest optimistische beleggers. In de Verenigde Staten publiceerde 87 % van de bedrijven cijfers die boven de verwachtingen lagen, een historisch record. Ook de relatieve grootte van deze aangename verrassingen (gemiddeld 23 % boven de verwachte cijfers) is uitzonderlijk.

Ook in Europa vierden beleggers feest. Traditioneel bevinden de positieve verrassingen zich iets boven 50 % op het Oude Continent, maar deze keer bereikte dit niveau 72 %, ook ongezien.

Hierdoor zijn de risicopremies de afgelopen maanden rond hun historisch gemiddelde blijven hangen. Ter herinnering, risicopremies zijn een extra vergoeding voor het behouden van aandelen tegenover ‘risicovrije’ activa (staatsobligaties) en hangen af van de verhouding tussen de winsten per aandeel en de rentetarieven. De opmars van de aandelenkoersen werd voornamelijk gedreven door winststijgingen.

Nog meer goed nieuws komt van de vaccinatiecampagnes die tijdens het tweede trimester een algemene versnelling kenden. Veel landen, voornamelijk westerse, zitten op schema om het algemene doel van een vaccinatiegraad van 70 % van de bevolking te behalen.

Natuurlijk is de strijd nog niet definitief gewonnen: veel opkomende landen blijven achter, net als (ietwat verrassend) Japan. Maar het zijn vooral de nieuwe varianten, die besmettelijker zijn en waarbij de vaccins iets minder effectief zijn, die zorgen baren. Vooral de Delta-variant, die in India opdook en bijvoorbeeld wijdverspreid is in het Verenigd Koninkrijk, zorgt voor een heropleving van besmettingen, zoals je ziet in de grafiek hieronder van onze Britse buren.

We zijn dan ook getuige van een snelheidsrace tussen vaccinaties en varianten. De uitkomst moet nauwlettend in de gaten worden gehouden, maar het lijkt erop dat de nieuwe infecties minder sterfgevallen en ziekenhuisopnames veroorzaken.

Was er dan alleen maar blauwe hemel in de afgelopen trimester? Niet echt, want er ontstonden enkele korte periodes van onrust door de gepubliceerde inflatiecijfers. De consumptieprijsindexen zijn de afgelopen maanden gestegen, vooral in de Verenigde Staten. Daar is zelfs de ‘kern’-inflatie, exclusief energie en voedsel, fors opgelopen tot bijna 4 %, terwijl het niveau in andere regio's van de wereld vrij laag bleef.

Inflatie is geen groot gevaar zolang het niet uit de hand loopt en gepaard gaat met aanhoudende economische groei. Maar het zorgt nog altijd voor enig ongemak op de markten, omdat het renteverhogingen kan veroorzaken, zowel op lange termijn (waardoor de risicopremie op aandelen daalt) als op korte termijn (als er bezorgdheid ontstaat dat centrale banken gaan ingrijpen).

Dit ongemak was begin mei kort voelbaar, toen de laatste publicaties de versnelling van de inflatie bevestigden. Maar deze bezorgdheid was van korte duur, aangezien de rentetarieven niet volgden: de retoriek van de Amerikaanse Federal Reserve (FED) over het tijdelijke karakter van deze scherpe stijging leek de markten te overtuigen.

Midden juni maakte het Fed-comité zijn voornemen bekend om tegen 2023 de beleidsrente tweemaal met 0,25 % (of 0,50 % in totaal) te verhogen. Ook al is het nog ver weg, deze aankondiging lijkt te wijzen op een duidelijke verschuiving in het monetair beleid in de Verenigde Staten. Aan de andere kant is er geen besluit genomen over het terugkoopprogramma van obligaties (hoewel we weten dat de discussie onder comitéleden woedt). Voorzitter Powell benadrukte in zijn toespraak ook het tijdelijke karakter van sommige van de waargenomen prijsstijgingen.

We zien op twee niveaus bewijzen dat de markt vertrouwen stelt in de opmerkingen van de Fed. Ten eerste in de evolutie van de langetermijnrente (linkse grafiek hieronder) die een daling toont tijdens het kwartaal. Ten tweede in de marktinflatieverwachtingen, die ook wijzen op een consolidatie (rechtse grafiek hieronder).

Hoewel de markt momenteel erg 'zen' blijft, zijn we zeer alert voor de evolutie van de wereldprijsindexen. Want een eventuele uitschuiver kan snel leiden tot een daling van de risicoappetijt en een veel ongunstiger klimaat voor beleggers.

De financiële markten zetten hun positief momentum verder, met regelmatige tussenpozen veroorzaakt door angst voor oververhitting en inflatie. De bedrijfsresultaten blijven uitstekend en de aandelenmarkten worden nog altijd ondersteund door de fiscale en monetaire autoriteiten. Dat rechtvaardigt nog altijd een overweging in aandelen, maar wordt aangevuld door voldoende buffers als de inflatie te snel zou oplopen. De laatste FED-vergadering vesterkte het scenario van een geleidelijke terugkeer naar de normaliteit op vlak van monetair beleid, en we moeten van dichtbij blijven opvolgen hoe de markten zullen reageren op deze terugkeer naar een normaal beleid.

Voor beleggers blijft dezelfde filosofie gelden: blijf op de markt met een ruim gediversifieerde en wereldwijd belegde portefeuille die past bij je risicoprofiel. In onze kernfondsen zorgen we voor een gezond evenwicht tussen de onderliggende activa. Enerzijds dienen die als gedeeltelijke buffer bij een daling van de markten. Anderzijds zorgen we ervoor dat we ons zo positioneren dat we ook kunnen profiteren van het herstel dat momenteel wordt aangedreven door goede bedrijfsresultaten.

We blijven ons volledig focussen op een zorgzaam en professioneel beheer van de investeringen van onze klanten. Elke dag en in alle omstandigheden.