Markten kijken vooruit

5 november 2020 - 12 uur

Auteur: Giel Maris, fondsbeheerder bij Argenta Asset Management 

Ondanks de vrees voor een betwiste presidentsverkiezing, de stijging in het aantal COVID-19-gevallen en verstrengde lockdownmaatregelen ervaren de markten een positief momentum. De belangrijkste positieve katalysatoren waren de beter dan verwachte economische cijfers en bedrijfsresultaten, hoop op een werkend vaccin voor het einde van het jaar en de intenties voor een fiscale stimulus. Maar ook meer recent de verhoogde kans op een verdeeld Amerikaans Congres, waardoor noch republikeinen, noch democraten de agenda autonoom kunnen bepalen en implementeren. Vanuit een historisch perspectief kan dat als een gouden scenario voor de financiële markten gezien worden. 

Het Amerikaanse schouwspel

Vooraleer we de voorlopige uitslagen van de presidentsverkiezing en die van het Amerikaans Congres uitvoerig gaan bespreken, willen we u op de hoogte brengen van het aparte kiesstelsel.

Kiesstelsel

Op 3 november 2020 hebben de Amerikanen in iedere staat een stem uitgebracht op de presidentskandidaat van hun voorkeur. Met deze stem kiezen ze eigenlijk mede-Amerikanen, kiesmannen genoemd. In totaal vormen 538 kiesmannen het kiescollege. Iedere staat heeft een bepaald aantal kiesmannen dat overeenkomt met de populatie. Bijvoorbeeld: de staat Californië (CA) heeft het grootste aantal inwoners en heeft dan ook het grootste aantal kiesmannen, namelijk 55 (in onderstaande grafiek vind je een overzicht van het aantal kiesmannen per staat). Degene die het grootste aantal stemmen binnenhaalt van een staat krijgt het volledige aantal kiesmannen van die staat. De presidentskandidaten kunnen de verkiezingen alleen winnen als ze meer dan 270 kiesmannen verzamelen. Het gevolg van dit kiessysteem kan zijn dat een presidentskandidaat de populaire stemming wint, maar toch de verkiezingen verliest. Dat is wat er gebeurde tijdens de vorige presidentsverkiezingen in 2016. Hillary Clinton had namelijk drie miljoen stemmen meer dan Trump, maar had minder kiesmannen binnengehaald. 

USA Electoral Votes

Bron: ClearIAS gehaald op https://www.clearias.com/election-process-of-us-president/

Verkiezingen

Naast de president wordt ook het Amerikaans Congres, bestaande uit het Huis van Afgevaardigden en de Senaat, verkozen (zie onderstaande foto’s). In het huis van Afgevaardigden en de Senaat stonden respectievelijk alle 435 zetels en 35 van de 100 zetels op het spel. Van de 35 zetels in de Senaat waren 23 in handen van de Republikeinen, wat voor de Democraten een opportuniteit vormde om het terug in handen te krijgen. 

Congress Current Position

Bron: Bloomberg Intelligence

Voordat de verkiezingen plaatsvonden, hebben de beheerders van Argenta vier scenario’s naar voor geschoven die zich zouden kunnen afspelen, met dalende waarschijnlijkheid. Deze kansen waren gebaseerd op de polls en de futures van de markt:

  • Een democratische ‘clean sweep’, ook ‘blue wave’ genoemd: president is Biden en een democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat.
  • Biden met een verdeeld congres: president is Biden, een democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en een Republikeinse meerderheid in de Senaat.
  • Trump met een verdeeld congres: president is Trump, een democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigheden en een republikeinse meerderheid in de Senaat.
  • Een republikeinse ‘clean sweep’, ook ‘red wave’ genoemd: president is Trump en een Republikeinse meerderheid in het huis van afgevaardigheden en de senaat.

De onzekerheid rond de presidentsverkiezingen zal waarschijnlijk nog een tijd aanhouden. Biden heeft nu officieel gewonnen in Wisconsin en Michigan, maar Trump trekt de resultaten al in twijfel. Biden ligt ook op koers om Arizona en Nevada in te nemen. Als hij deze staten wint, is hij al met zekerheid president. Wanneer we deze update schrijven zijn de kiesresultaten van Pennsylvania en Georgia nog niet gekend, we zullen die hoogstwaarschijnlijk vrijdag pas kennen. Over het algemeen schatten de gok- en voorspellingsmarkten op donderdagochtend zijn kansen om het presidentschap te winnen op 85 %.

Het lijkt erop dat het Amerikaans Congres verdeeld zal blijven wat de ambitieuzere en meer extreme plannen van de democratische en republikeinse agenda zal bemoeilijken. Voor de democraten zal het uitbreiden van een door de overheid gesteund alternatief voor particuliere ziektekostenverzekeringen, het verhogen van het belastingtarief op vermogenswinsten en het investeren van miljarden in groene infrastructuur moeilijker worden. Voor de republikeinen is de verlaging van de vennootschapsbelasting wellicht uitgesloten.

De markten hebben woensdag positief gereageerd op een verdeelde of zwakkere administratie. Er is zo namelijk een inperking op zowel een sociaal beleid met veel belastingen als op de Trumpiaanse impulsiviteit. Ook de strengere regels voor banken en internetbedrijven lijken zo minder waarschijnlijk. Dat is positief voor de FAMAG-bedrijven (Facebook, Apple, Microsoft, Amazon en Alphabet) die de markten al een lange tijd ondersteunen. Maar de langer durende onduidelijkheid over wie de president wordt, kan ervoor zorgen dat de grote fiscale uitgaven worden bemoeilijkt. Dat kan een negatief effect hebben op de economie.

We mogen niet uit het oog verliezen dat de winnaar van dit wereldwijde schouwspel de economie wel kan stimuleren via zijn beloofde agendazaken, maar in de realiteit zijn het de bedrijven die banen creëren. Historisch gezien (van 1932 tot nu) zijn bedrijven beter in het creëren van jobs als ze niet worden belast met politieke inmengeling. In deze periode zijn er drie red waves, zes blue waves en zeven periodes van een verdeeld Congres geweest. Gemiddeld gezien nam de S&P 500 over een periode van 4 jaar met respectievelijk 35 %, 56 % en 60 % toe. Historische gegevens zijn geen garantie voor de toekomst, maar we kunnen hieruit toch opmaken dat de geschiedenis over een verdeeld Congres zeker niet negatief is. 

Stimulering (voorlopig) in de wachtkamer

Zoals net aangehaald kan de langer durende onzekerheid over wie de president wordt en een verdeeld Congres voor een vertraging zorgen van het fiscale stimuleringspakket. Voor de verkiezingen waren de republikeinen en democraten het niet eens geraakt over de grootte en omvang van het pakket. De democraten wilden een stimulus doorvoeren van meer dan 2.000 miljard dollar, maar de republikeinen waren op zoek naar een kleinere deal die zich meer zou richten op betalingen aan particulieren en bedrijfsleningen. De democraten daarentegen drongen aan op financieringen voor nationale en lokale overheden en het opnieuw invoeren van betalingen van 600 dollar per week bovenop hetgeen wat arbeiders zouden krijgen als werkloosheidsuitkering.

In Europa heeft Christine Lagarde, voorzitster van de ECB (Europese Centrale Bank) op 29 oktober 2020 naar aanleiding van de verslechterde situatie in Europa aangekondigd dat er op de volgende meeting in december iets drastisch verwacht kan worden. Dit zal getoetst worden aan de hand van de omvang van de COVID-19-schade en wie de Amerikaanse president wordt die in januari zijn ambtseed aflegt. Haar exacte woorden waren:

‘Het economisch herstel in de eurozone verliest sneller aan momentum dan verwacht. De leden van de Raad van Bestuur waren het erover eens dat het nodig was om actie te ondernemen waarbij de stimuleringsinstrumenten opnieuw worden bekeken tijdens de volgende vergadering.’ Ze voegde eraan toe dat er ‘weinig twijfel over bestond dat de ECB iets zou doen.’

Het is duidelijk dat de Amerikaanse en Europese instanties de markten en de economie zullen blijven ondersteunen. Alleen blijft de vraag met welke snelheid en grootte de stimulans zal gebeuren. Dat in combinatie met de economische cijfers die beter zijn dan verwacht, geeft zeker geen slecht beeld naar de toekomst toe. In de volgende paragraaf bespreken we de economische cijfers meer in detail.

Kloof tussen de beurs en de economie wordt kleiner

De inkoopdirecteuren zijn optimistischer omdat de PMI-cijfers persistent boven de 50 blijven noteren. Een cijfer boven de 50 duidt namelijk op een expansie van de economie. Alleen in Europa is een daling waar te nemen net onder de 50 omwille van de verslechterde situatie door COVID-19.

PMI cijfers

Naast de PMI-cijfers blijven de bedrijfsresultaten een positief momentum vertonen. Op de linkse grafiek worden de verwachte winsten over 1 jaar afgebeeld waarbij de Chinese economie bijna een positieve jaarlijkse verwachte winstgroei kan voorleggen. Op de rechtste grafiek worden positieve driemaandelijkse verwachte bedrijfswinsten getoond van de sectoren technologie, biotechnologie, farma en industrie. Deze segmenten maken ook een groot deel uit van onze langetermijnthema’s. We zien ook dat 85 % van de al gerapporteerde Amerikaanse bedrijven voor het derde kwartaal bedrijfsresultaten kunnen voorleggen die beter zijn dan verwacht.

Totaal verwachte bedrijfswinsten
Driemaandelijkse verwachte bedrijfswinsten

Er is een sterk momentum te zien in de economische cijfers, met de Verenigde Staten op kop. Maar we blijven behoedzaam omwille van de aanzienlijke stijging in het aantal positieve gevallen in Europa en de VS.

COVID-19: een tweede golf in Europa en een derde in de Verenigde Staten

Omwille van de sterke stijging van het aantal positieve gevallen in Europa en de Verenigde Staten (zie onderstaande grafiek) en de toenemende druk op de ziekenhuizen hebben de Europese regeringen besloten om strengere maar noodzakelijke maatregelen op te leggen. In de VS is hier (voorlopig) nog geen sprake van.

In Frankrijk heeft president Macron vorige week woensdag de natie toegesproken over een nieuwe lockdown. Maar de economie moet wel blijven draaien. Niet-essentiële winkels, bars en restaurants gaan dicht, thuiswerken wordt de norm, scholen (met uitzondering van de universiteiten) en bedrijven blijven wél open. De maatregelen gingen in op vrijdag 30 oktober en gelden zeker tot begin december. Ook het Verenigd Koninkrijk ontspringt de dans niet en heeft een nationale lockdown afgekondigd voor een hele maand startend op 2 november. En naar goede gewoonte volgt ook België met nieuwe maatregelen die op 2 november ingingen en gelden tot en met zondag 13 december.Thuiswerken wordt verplicht, alle niet-essentiële winkels moeten dicht, horeca blijft gesloten. Het onderwijs blijft open, met uizondering van het hoger en secundair onderwijs. In het secundair onderwijs mag maximaal 50 % contactonderwijs aangeboden worden. 

Actieve besmettingen per mio inwoners
Toe- (en afname) van het aantal actieve besmettingen per mio inwoners per dag

De linkse grafiek toont de forse toename van het aantal actieve gevallen per miljoen inwoners de laatste weken, met België als uitschieter. Een vooruitlopende indicator, de versnellingsgraad (rechtse grafiek), toont de snelheid waarmee het aantal gevallen toe- of afneemt. Er kan een lichte vertraging worden waargenomen (knik naar onder in de grafiek), wat zou moeten overeenstemmen met een beginnende afvlakking van het aantal nieuwe besmettingen. Maar het is nog te vroeg om daarover uitspraken te doen. We blijven de situatie op de voet volgen.

We mogen deze situatie echter niet vergelijken met de situatie die we meemaakten tijdens de eerste golf in maart. Nu is het verzorgend personeel beter voorbereid, er is beter testmateriaal en beschermend materiaal beschikbaar. Maar we mogen de druk op de ziekenhuizen niet minimaliseren. Een vaccin zou beschikbaar kunnen zijn in december. Het hoofd van het vaccinprogramma van de Trump-administratie, Monclef Slaoui, verwacht dat de vaccinkandidaten eind november een aanvraag voor een spoedvergunning zullen indienen bij de FDA (Amerikaans gezondheidsagentschap). De koplopers zijn de tandem Pfizer-Biontech, Moderna en de tandem Astrazeneca-Oxford University. Het project streeft ernaar om 300 miljoen vaccindosissen af te leveren tegen eind januari. Tussen december en januari kunnen mogelijk genoeg vaccins beschikbaar zijn om zeker de ouderen, de gezondheidswerkers en de eerstelijnswerkers in Amerika te vaccineren. Deze groep omvat ongeveer 80 tot 100 miljoen mensen. Nadien zal begonnen worden met de minder risicovolle populaties. 

Wat heb­ben we ge­daan in de kern­fond­sen?

De waarschijnlijkheid van een democratische president, de bijkomende stimulusintenties van zowel de Verenigde Staten als Europa, de economische cijfers die beter zijn dan verwacht en een waarschijnlijkheid op een beschikbaar vaccin voor het einde van het jaar, hebben de beheerders de voorbije twee weken ertoe bewogen om de kernfondsen naar een neutraal aandelengewicht te brengen. Ook deze week behouden we het neutrale gewicht in de kernfondsen.

We hebben het aandelengewicht opgetrokken door de beschikbare cash te beleggen. Specifieke accenten zijn weggelegd voor de langetermijnthema’s en China. Binnen de thema’s hebben we ons voornamelijk gefocust op cleantech en digitale transformatie.

De Europese stimulusplannen zoals aangehaald in de vorige flashes en de beloofde steun van Biden om 2.000 miljard dollar te investeren in groene infrastructuur hebben de duurzame bedrijven een boost gegeven de laatste weken. Zelfs als de verkiezingsuitslagen het goedkeuren van het plan van Biden bemoeilijken, zoals eerder al aangehaald, zien we deze trend zich toch verderzetten de komende maanden. Ook de Chinezen hebben duurzame investeringen hoog op de agenda staan.

Binnen de digitale transformatie hebben we een grotere focus gelegd op bedrijven gericht op de cloud, cyberbeveiliging en robotica. Deze aandelen kunnen blijven opereren, ongeacht in welke context de markten zich bevinden. Ten slotte hebben we in het aandelengedeelte de Chinese blootstelling verhoogd, meer specifiek hebben we een focus gelegd op de bedrijven die profiteren van de binnenlandse economie. Dit segment bezit namelijk 70 % van het Chinese potentieel. Naast het potentieel zit het momentum ook bij China. Ze hebben een competitief voordeel doordat ze COVID-19 onder controle hebben. Dat wordt weerspiegeld in de sterkte van de Chinese munt en de aanhoudende sterkte van de economische cijfers. We zien het accent in China ook als een sterke diversificatie door de lage correlatie met de andere financiële markten.

Binnen het obligatiegedeelte hebben we ons defensiever opgesteld door de blootstelling aan Amerikaanse overheidsobligaties te verhogen. Deze obligaties doen namelijk dienst als veilige havens. De Amerikaanse overheidsobligaties die over een langere termijn lopen, zijn opgenomen via de verkoop van de korter lopende Nieuw–Zeelandse overheidsobligaties. Ten slotte zijn we een positie begonnen in Chinese overheidsobligaties. We bespelen deze markt omwille van de ondervertegenwoordiging in de globale indices, een positieve reële rente (rente waarbij rekening is gehouden met de inflatie) van boven de 2 %, de sterkte van de Chinese munt, de sterke wereldwijde vraag en als diversificatie door de lage correlatie met de andere markten. 

Con­clu­si­e

De bovengemiddelde volatiliteit op de markten zorgt dagelijks voor grote schommelingen op de markten. Om dit risico op te vangen is het aangewezen om te beleggen in gediversifieerde portefeuilles. Portefeuillemanagement is namelijk een oefening om langetermijnovertuigingen te combineren met tactische keuzes die worden geleid door kortetermijnfactoren. We integreren in onze beslissingen de waargenomen veranderingen in het economische, politieke en financiële landschap om onze resultaten in termen van rendement en risico te optimaliseren.

Vandaag zijn we positief over de langetermijnthema’s cleantech, digitalisatie, Aziatische consumptie (via China) en cybersecurity. Deze thema’s profiteren van de nieuwe manier van werken en fiscale stimuli. Ook zijn deze thema’s perfect gepositioneerd om na de pandemie te blijven floreren. We zien ook nog verschillende positieve macro-economische katalysatoren zoals de stimulusintenties, het momentum in economische cijfers en een beschikbaar vaccin. Maar we blijven behoedzaam door een neutrale positionering in te nemen in de kernfondsen omwille van de verslechterde COVID-19-situatie en de onvoorspelbaarheid van de finale, en door iedereen erkende, uitslag van de presidentsverkiezingen in de VS.

We blijven ons volledig focussen op een zorgzaam en professioneel beheer van de investeringen van onze klanten, elke dag en in alle omstandigheden. En in het bijzonder in de uitzonderlijke omgeving van vandaag.

Lees meer

  • Q3 2020: een onduidelijk kwartaal

    7 oktober 2020

    In het derde kwartaal van dit jaar konden de kernfondsen het herstel uit het tweede kwartaal verderzetten, maar op een minder spectaculaire manier. Aandelenmarkten konden maar moeilijk een richting kiezen. Ze gingen sterk op en neer om uiteindelijk terug te eindigen waar ze begonnen waren. Ondertussen bleven de obligatiemarkten wel verder stijgen.

  • De Verenigde Staten in de ban van de verkiezingen, Europa kleurt steeds groener

    2 oktober 2020

    Na enkele weken van consolidatie op de wereldbeurzen lijken de grootste indexen te stabiliseren. Binnenkort worden de bedrijfsresultaten voor het derde kwartaal bekendgemaakt, maar nu is de aandacht sterk gericht op de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten.