Rattenvangers 2.0

Het coronavirus heeft wijze lessen getrokken uit deze sage om zijn tactiek, gericht op het dwangmatige samentroepen van de mensensoort, met veel succes te vertalen in een tweede golf van besmettingen. Ook in de hoogste kringen, waar de arrogantie ten top werd gedreven met een uitgebreide knuffelpartij in de Rozentuin van het Witte Huis, na de benoeming van de nieuwe opperrechter. Onze sympathie voor het onzichtbare onding begint zowaar toe te nemen en het signaal van Moeder Natuur kan op toenemend begrip rekenen.  Zeg nu eerlijk: zou u de toekomst van deze planeet toevertrouwen aan een zootje ongeregeld dat zelfs zijn eigen soort in ernstig gevaar brengt om zich in de media wat te profileren?

De coronacijfers versnelden overigens al weken geleden op onrustwekkende wijze, ondanks de miljarden verslindende lockdown in het voorjaar. Op de financiële markten leidde dit echter niet tot paniek omdat een nieuwe lockdown als onwaarschijnlijk wordt beschouwd (en een vaccin ons binnen afzienbare tijd misschien beter zal beschermen).

Wij wisten u deze ongunstige evolutie van de besmettingsgraad geruime tijd geleden al te melden op basis van rudimentaire, algemeen beschikbare statistieken. Waarom komt er nu pas een beleidsreactie?

Wat dat betreft valt er overigens ook een beetje goed nieuws te melden: de versnelling zwakt enigszins af. Er zijn dus nog steeds bijkomende gevallen (voor een deel te wijten aan het toenemend aantal testen) maar dit gebeurt tegen een afnemend tempo in de problematische Lage Landen, Frankrijk en Spanje. Misschien is er toch enige impact van de mondmaskerplicht maar we vermoeden vooral dat het virus zelf dit hele gedoe stilaan beu wordt. Bij gebrek aan degelijke tegenstand begint het zowaar te vervelen. Voor SARS-COV 2 lijkt deze strijd met de mensensoort op een voetbalinterland tegen San Marino of Andorra.  

Hoe moet je deze evolutie alsnog afstoppen? We willen het graag nog een laatste keer herhalen: een pandemie (zoals een financiële crisis) verspreidt zich volgens een vast patroon in opeenvolgende fases. In een quasi onvoorspelbare context ontwikkelt zich een potentieel belangrijke risicofactor. In de daaropvolgende correlatiefase kan dit echter gemakkelijk worden afgestopt met eenvoudige maatregelen (zoals sociale afstand en mondmaskers). Lukt dit niet, bij gebrek aan discipline, dan hoeft dat nog geen ramp te zijn, zoals China met verve kon bewijzen. Men moet vooral de daaropvolgende volgende stap vermijden: de concentratiefase waarbij grote mensenmassa’s bij mekaar troepen en het virus alle kansen krijgt.  

Maar de sterke lobby van de event- en toeristische sector en het onwaarschijnlijk slechte voorbeeld van wereldleiders, zoals destijds Boris Johnson en nu Trump en zijn entourage, in combinatie met de noodzakelijke heropening van de middelbare scholen en universiteiten, hebben het pad geëffend voor een weergaloze triomftocht van het virus.

De financiële markten schrokken toch nog op van de positieve test van Trump, die toch als de meest beschermde wereldburger moet worden beschouwd. Waar niets of niemand vooraf in was geslaagd, ook niet de 9/11-terroristen, gleed het virus binnen in de ambtswoning van de Amerikaanse president en deed het gewoon wat het wou. Gewoon voor de kick.

Denk echter niet te snel dat de daling op de financiële markten een weggepinkte traan was bij de gedachte van een mogelijk fatale afloop voor deze capricieuze president. Zelfs geen krokodillentraan was het: Wall Street heeft reeds weken geleden zijn steun aan de huidige president grotendeels opgezegd. De obligatie- en aandelenbeurzen vrezen niet eens de onzekerheid bij een eventueel machtsvacuüm, maar zijn wel beducht voor de mogelijke vertraging van het goed te keuren pakket aan economische en fiscale stimuli.

De kortstondige beursrally na de terugkeer in het Witte Huis moest dan ook niet al te persoonlijk worden genomen. Enkel de handtekening van de president was nodig. Desgevallend volstaat ook die van zijn vicepresident, indien die zijn plaats moest innemen …  

Maar de belangrijkste inwoner van het Witte Huis heeft de opsprong op de beurzen verkeerdelijk geïnterpreteerd als een streling van zijn ego en blies op de avond na zijn miraculeuze terugkeer alle hoop op een onderhandelde deal met de Democraten op en inspireerde de beurzen tot de zoveelste snoekduik. Meteen lijkt Trump zijn laatste kans op de belangrijke steun van Wall Street definitief te zijn verloren.

De initieel negatieve marktreactie zal echter snel plaats ruimen voor de realistische conclusie dat het waarschijnlijk maar over een uitstel van enkele weken gaat en er na de overwinning van Biden snel werk gemaakt zal worden van een miljardenpakket aan nieuwe steunmaatregelen.  Als de Senaat dan niet dwars gaat liggen, tenminste. Maar ook bij een steeds onwaarschijnlijker geachte overwinning van Trump wordt een stevig pakket aan stimuli verwacht.

Maar misschien denken we te snel dat de recente onverkwikkelijke evoluties in het Trump-kamp de herverkiezingscampagne negatief zal beïnvloeden. Wij vermoedden oorspronkelijk zelfs het tegenovergestelde. Bij de eerder geplande, klassieke tv-debatten zouden immers een substantieel aantal kiezers in het kamp van Biden worden gestuurd door de ongepaste persoonlijke aanvallen en de onnodig agressieve houding van Trump.

De zittende president heeft veel meer baat bij de uitbouw van het imago van een moedige leider die het monster zelf gaat bevechten (in de hypothese dat hij deze strijd zal winnen). Hiermee brengt hij naar de bevestiging van een zichzelf aangemeten imago van een messiaanse leider met Rocky-allures en een flinke scheut Dirty Harry. Een superheld, zowaar. Een deel van het Amerikaanse publiek is zeker vatbaar voor dergelijke naïviteit.

Maar dat blijkt voorlopig niet uit de eerste peilingen die aan Joe Biden een groeiende voorsprong geven. De beurzen percipiëren dit als goed nieuws. Het slechtste scenario is immers dat de verkiezingsuitslag een nipte overwinning oplevert, die door de Trump-aanhang op straat zal aangevochten worden.  

Een Democratische overwinning wordt nu door de grote financiële huizen als het gewenste scenario beschouwd. Dit houdt weliswaar een zwaai naar links in, met ongetwijfeld een aanval op enkele reuzen uit de farmasector en zeker ook enkele giga-bedrijven waarvan wordt verwacht dat hun omzet en winstcijfers meer in lijn gebracht zullen worden met effectieve belastingen. Het vooruitzicht op een groot nieuw stimuluspakket is echter meer dan compenserend. 

Helaas zal het politieke nieuws in de komende weken overheersen met nog slechts 26 dagen voor de kiezers hun finale oordeel zullen vellen over beide kandidaten.  Men mag de impact van dergelijke moeilijk voorspelbare politieke ontwikkelingen op langere termijn niet overschatten, maar enkele tendensen zullen een blijvend karakter dragen.

In het geval van een Democratische overwinning lijkt het er vooralsnog op dat de beursrally, die tot nu toe door een beperkt aantal bedrijven met een groot marktgewicht werd gedragen, nu breder gespreid zal worden. Hierdoor zal de aandacht verschuiven van Large Cap Growth naar Small Cap Growth als investeringsstijl. Of in mensentaal: de afgelopen jaren domineerden enkele (zeer) grote bedrijven met groeipotentieel de beurzen. Het lijkt waarschijnlijk dat dit zal omslaan naar dominantie van kleinere groeibedrijven, waardoor een performante beleggingsportefeuille nog meer dan vroeger sterk gespreid moet zijn.

Ondanks het feit dat de politieke ontwikkelingen in de komende weken alle aandacht zullen opeisen, blijven wij vooral oog hebben voor de werkelijke onderliggende economische trends. De recent verschenen statistieken bevestigen het scenario van een verder economisch herstel, tegen een gestaag tempo.

De belangrijke graadmeter van de industriële sector in de VS lag volledig in lijn met de verwachtingen, die wezen op een voortgezette herstelbeweging. Een gelijkaardig beeld is terug te vinden in de voorspellende conjunctuurindicatoren in Duitsland. De belangrijke Amerikaanse dienstensector versnelde nog verder. De publicatie van de werkloosheidscijfers werd vrijdag nog ondergesneeuwd door de media-aandacht voor de coronabesmetting van Trump en een flink deel van zijn rechtstreekse medewerkers, maar toonde een solide groei met solide 661.000 eenheden.  

Mits de nodige aandacht, ernst en discipline kan een pandemie (of iedere andere systemische crisis) hier worden afgestopt, zoals China zeer uitdrukkelijk heeft bewezen. De Chinese economie heeft haar substantiële herstelbeweging weten te bestendingen, de kleinhandelsverkopen en de binnenlandse toeristische sector draaien terug op volle toeren en er zijn zelfs tientallen massaal bijgewoonde muziekfestivals, tot jolijt van het jonge volkje, zonder mondmaskers of opgelegde afstand. Helaas meestal besteed aan elektronisch gejengel…