Dringend gezocht: Zondebok (M/V). Geen ervaring nodig.

Ondanks de stevige wetenschappelijke onderbouw van dit argument, nam de laatmiddeleeuwse medemens weinig vrede met dit antwoord, zodat de Franse koning oogluikend een aantal pogroms toeliet om het gepeupel tot bedaren te brengen. Dat liep echter dermate uit de hand dat de toenmalige paus al zijn autoriteit aanwendde om aan deze weerzinwekkende praktijk een halt toe te roepen. Zijn invloed was helaas onbeduidend maar de druk was van de ketel voor het Franse regime. En dat was het belangrijkste.

We staan nu op vele vlakken verder, maar toch zijn de gelijkenissen frappant. Als remedie passen we nog steeds de Venetiaanse quarantainetechniek uit de 15^de eeuw toe en de voornaamste wereldleider van onze tijd lijkt vooral op zoek naar een zondebok die kan worden overladen met alle schuld voor de rampzalige ontwikkelingen in de VS. De keuze valt momenteel op de Wereldgezondheidsorganisatie en de Chinese overheid, die een uit de hand gelopen experiment met virussen te lang verzwegen heeft. Een soort cover-up voor een biologisch Tsjernobyl.

Al die moeite lijkt wat overbodig want uit recente peilingen blijkt niet dat Trump veel schade heeft ondervonden bij zijn kiezerspubliek, dat erg vatbaar is voor dergelijke argumenten. De Democraten zijn intussen ook slim genoeg om geen gebruik te maken van het huidige medische debacle want dat zou op politiek vlak wel eens averechts kunnen werken[2]. Ook in Europa valt er zeer veel schroom te bespeuren bij de oppositiepartijen. Intussen worden de maatregelen in Europa verlengd, zelfs tot medio mei in het VK en Frankrijk. Andere landen, minder getroffen en wellicht beter georganiseerd, beginnen geleidelijk aan de afbouw van de economisch en sociaal verstikkende maatregelen.

In de VS tracht de president de economische aderlating vervroegd te beëindigen, met als risicovolle richtlijn om rond 1 mei met geleidelijke stappen het economische proces terug opgang te trekken. Het verlies aan jobs - een onwaarschijnlijk aantal van 22 miljoen sedert de start van de lockdown - vormt een hoge kostprijs. Een dergelijke abrupte en onthutsende ontwikkeling werd zelfs tijdens de Grote Depressie niet waargenomen.

De kostprijs van de opgelegde maatregelen is te hoog voor sommigen wanneer men de afweging maakt tussen de diepgaande economische schade en de potentiële voordelen in de gezondheidszorg. Een macabere vergelijking waar men in de VS wat losser mee omspringt dan in Europa. In het Amerikaanse heartland[3] zijn er overigens spontane betogingen tegen de lockdown.

Het argument van de Amerikaanse president is dat het aantal infecties in de VS zijn piek voorbij lijkt te zijn. Dat valt echter zeer moeilijk te voorspellen. Volgens de curves die wij proberen te ‘fitten’ op de evolutie van het aantal actieve gevallen, lijkt de piek zich eerder in de tweede helft van april te bevinden in de VS. In landen die veel vroeger staan in het ontwikkelingsproces, zoals in Italië en Spanje, zijn immers de piekwaarden nu pas in het bereik. Anderzijds moeten we er ook rekening mee houden dat er zelfs in China (en Zuid-Korea en Singapore) dagelijks nog nieuwe gevallen ontstaan[4].

Wat zeker meespeelt in de Amerikaanse overwegingen, is de versnelde opstart van de Chinese economie. De Rode Reus kende weliswaar in het eerste kwartaal van 2020 de eerste contractie van haar economie in zowat 50 jaar (en dat met liefst 6,8 %). Maar de activiteitsgraad is er intussen in belangrijke mate toegenomen zodat de VS dreigt achterop te lopen op de Chinese economische en technologische ontwikkelingen en de Amerikaanse wereldhegemonie in het gedrang kan komen.

Intussen worden we wereldwijd geconfronteerd met een terugval in cijfers waarbij men zelfs tijdens de Grote Depressie van achterover zou zijn gevallen. Heeft het zin deze cijfers te bekijken? Vanzelfsprekend wel, maar de cijfers over het tweede en derde kwartaal zullen veel belangrijker zijn. Hiermee kan een antwoord worden gegeven op de vraag hoeveel van de geleden verliezen worden gecompenseerd door het verhoopte economische herstel dat zal volgen.

De wereldbeurzen schijnen zich hier intussen weinig van aan te trekken. Dit vormt opnieuw een pleidooi voor de verbazingwekkende robuustheid van de financiële markten. Enkel tijdens de eerste dagen toen de omvang van de ramp duidelijk werd, was er sprake van enige paniek. 

We waarschuwden u toen echter onmiddellijk[5] dat aandelenmarkten niet één maar drie elementen in overweging nemen om hun evenwichtskoersen te vormen. De rentevoeten, die extreem lage niveaus bereiken en daarmee een bodem leggen onder de koersen. De verwachte groeivoeten van de bedrijfsresultaten, die weliswaar een initiële knik moesten doorworstelen, maar op basis van het enorme pakket aan economische en monetaire steunmaatregelen een grote kans toegedicht krijgen om relatief snel te herstellen. Last but not least, de risicopremies waarmee de extra vergoeding wordt bepaald die een investeerder moet ontvangen om de toekomstige risico’s op zijn schouders te nemen. Na een korte turbulente periode stelde deze risicopremie zich in op het peil van december 2018. Precies waar je dat redelijkerwijze kon verwachten, want ook toen heerste er een vergelijkbare onzekerheid over de toekomstige economische ontwikkelingen.

Wij raadden u vandaar een geleidelijke opbouw van uw aandelenposities aan. Een dergelijk beleid vertaalde zich vanzelfsprekend in onze kernfondsen. 

Het voelt echter wat ongemakkelijk aan om de beurzen te zien stijgen op het moment dat de Europese conjunctuurindicatoren ongekende diepten bereiken, de autoverkopen terugvallen met 50 %, de bestedingen van de Amerikaanse consument steil naar beneden duiken en de werkloosheidsgraad piekt tot historische hoogtepunten.

De Nasdaq 100 index (prijsindex in US$) kent sedert het jaarbegin zelfs een beperkte stijging (en dit na een spectaculair goed 2019).

Enerzijds is deze evolutie schatplichtig aan de toegezegde steunmaatregelen en de extreem lage rente, maar deze opvallende ontwikkeling wordt natuurlijk ook veroorzaakt door het grote indexgewicht van enkele bedrijven die het bijzonder goed deden in deze omgeving. Bedrijven in het online segment zoals Amazon, Activision Blizzard en Electronic Arts en hun toeleveranciers NVIDIA, Citrix en AMD. Streamline entertainment zoals Netflix en farma-bedrijven als Regeneron, Gilead, Biogen en Vertex en evergreens als Apple. En oh ja: Tesla dat in deze periode zijn productie nog wist op te drijven. Hoed af, hiervoor. Gevolgd door een diepe buiging. Aan de onderkant vind je de te verwachte namen in de luchtvaart- en hotelsector.

Wanneer we er voor de volledigheid de lijst van de S&P 500-bedrijven bij betrekken kan het lijstje van bewonderenswaardige prestaties worden aangevuld met Eli Lilly, Clorox en Centene maar ook Newmount Mining (maar dat is geen traditionele sector voor ons). Aan de onderkant vind je de cruiselijnen zoals Norwegian Cruise lines, Carnival en Royal Caribbean. Maar deze aandelen hadden we al lang geleden verwijderd omwille van hun schadelijke milieu-impact.

In Europa vind je aan de top verrassend frisse namen als Hello Fresh en delivery hero – logisch eigenlijk – maar ook toppers in de biomedische sfeer als Sartorius Stedim en Coloplast.  

Waar kun je deze aandelen terugvinden? Precies …

De obligatiemarkten hebben nog een vervolg gebreid aan het miraculeuze pad dat ze een tiental jaren geleden zijn ingeslagen met alsmaar klimmende koersen omwille van de dalingen van de rentetarieven op lange termijn.

Starperformers waren deze keer de Amerikaanse overheidsobligaties op lange termijn, die zowel door de dalende rente als de sterke US$ wisselkoers naar boven werden gestuwd. De gemiddelde Europese obligaties bleven ter plaatse trappelen. Dat is overigens - gelet op de omstandigheden- een meer dan behoorlijke prestatie. 

Merk ook de sterk prestatie op van overheidsobligaties uit het Verenigd Koninkrijk. Ondanks de zware tol die het virus in Groot-Brittannië eist, zowel inzake het aantal slachtoffers als in economische terugslag, zijn de obligaties gestegen in waarde. Enerzijds voortgedreven door de rentedaling als anderzijds door een relatieve stijging van het Britse pond. Wellicht anticipeert men op de financiële markten op een verder uitstel van de Brexit.

Het te verwachten scenario voor de komende maanden is afhankelijk van het al dan niet positieve antwoord op twee vragen. Zijn de steunmaatregelen voldoende, met als sub-vraag: Is er voldoende politieke bereidheid om nog verder bij te sturen?

Op deze vraag neigen we een positief antwoord te formuleren. In China zouden we dit zelfs met grote zekerheid willen beamen. In de VS ontstaat er alleen twijfel dat aanvullende beslissingen pal in het midden van de verkiezingsstrijd moeten worden genomen. Maar wellicht is het voor zijn politieke opponenten te gevaarlijk om op de rem te staan want dan krijgt Trump de kans om de schuld in de schoenen van de Democraten te schuiven.

In Europa blijven we erop wijzen dat de politieke leiders van de EU nu een uitgelezen kans krijgen om de meerwaarde van de constructie te bewijzen en hiermee alle critici de mond te snoeren. De eerste beslissingen zijn weliswaar genomen, maar het onderlinge wantrouwen kwam erg snel terug bovendrijven.

De tweede vraag heeft betrekking op de verdere ontwikkelingen van de virale infecties. Hierop heeft niemand het antwoord.

Intussen worden de bevrijdingsfeesten voorbereid. Veel langer dan de nu vooropgestelde data kunnen de huidige maatregelen immers niet worden uitgerokken. Zelfs indien dit het risico van een heropflakkering zou inhouden. Het voornaamste aandachtpunt moet uitgaan naar massa-events waar het teruggedrongen virus een te gemakkelijke voedingsbodem kan vinden voor een tweede offensief. 

Geen rattenvangers van Hamelen dus, die dichte drommen van toeristen nog naar de kust lokken of muziekfestivals met opeengehoopte jongelui uit alle windstreken. De Ronde van Vlaanderen mag wel. Dat is voor ons het risico waard (als Van Avermaet wint).

Vakantie in eigen tuin met muziek van toen. Dat doen we al jaren. Desgewenst maken wij u een playlist over waarmee u de zomer goed mee doorkomt.