- Je taalkeuze wordt bewaard.
- Je kantoor wordt onthouden.
- Je sessie wordt beveiligd.
- Je krijgt de standaardversie van onze website te zien. De inhoud wordt niet aangepast aan jouw voorkeuren.
Waar loopt het fout?
Waterconflicten
Veel conflicten vinden hun oorsprong in de toegang tot water. Dat speelt onder andere een rol in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Het recentste en meest duidelijke voorbeeld is echter de twist tussen Ethiopië en Egypte. Er kunnen ook conflicten ontstaan tussen het financiële belang van een industrie en de veiligheid van een bevolking.
Waterkrachtcentrale Ethiopië
Ethiopië startte in 2011 met de bouw van een waterkrachtcentrale. Om elektriciteit op te wekken, is er een constante watertoevoer nodig. Daartoe verzamelt men het water van de Nijl in een reservoir achter een dam. Momenteel wordt dit reservoir geleidelijk gevuld, een proces dat tot 7 jaar kan duren. Het vullen van dit reservoir verlaagt het watervolume in de Nijl met 25 %. Voor de landbouwers die stroomafwaarts actief zijn, is beschikken over water een kwestie van leven en dood. Egypte vreest ook een meer permanente invloed door een sterkere verdamping in het reservoir. Na jaren van tegenstand is er vandaag toch een akkoord tussen Sudan, Egypte en Ethiopië. Een escalatie in deze situatie is echter nooit uit te sluiten.
De Rijn
Kortzichtig wanbeleid van overheden of bedrijven kan het risico op verdorring of overstromingen sterk doen toenemen. De Rijn is een goed voorbeeld. Om riviertransport en bebouwing langs de oevers te vergemakkelijken werden in de 19de eeuw verschillende oevergebieden ingedamd, werd de rivier ten dele rechtgetrokken, en werden vele dammen, sluizen en waterkrachtcentrales gebouwd. De rivier is een stuk korter geworden en slechts 10 % van het natuurlijke overstromingsgebied blijft vandaag over. Het gevolg is sneller stromend water, goed voor de scheepvaart, maar rampzalig voor de omgeving bij hoogwater. Het debiet aan water per seconde bij een hoge waterstand is intussen drie keer zo hoog dan voor de menselijke ingrepen. Een studie uit 2018 leerde dat zowel het aantal overstromingen als de overstroomde oppervlakte gedurende de laatste 150 jaar zijn toegenomen.
Day zero
In Kaapstad in Zuid-Afrika werd in 2018 wel een gedragsaanpassing geforceerd. Een jarenlang regentekort zette de watervoorziening onder druk. Deze aanpassing in gedrag was dus een absolute must. ‘Day zero’ was maar een maand verwijderd. Dit is het punt waarbij al het kraantjeswater wordt afgesloten en de 4 miljoen inwoners een dagelijks rantsoen krijgen met verregaande sociale en economische gevolgen (verlof nemen om uren in de rij te gaan staan voor dagelijks water, enzovoort).
Onzuiver water
We hadden het al over het probleem van ‘hard’ grondwater. Op veel plaatsen vindt ook verzilting in de bodem plaats door indringend zeewater en brak grondwater. Maar soms is de onzuiverheid nog acuter.
In 2010 in Östersund en Skellefteå, Zweden, raakten 47 000 inwoners besmet door het drinken van kraantjeswater met cryptosporidium. Deze parasiet veroorzaakt hevige diarree. Gedurende 3 maanden moest men het kraantjeswater koken vooraleer het te drinken. Onderzoek toonde aan dat het meer waaruit het kraantjeswater werd gezuiverd, besmet was met cryptosporidium en dat de parasiet een menselijke oorsprong had.
Hoe kwam die daar terecht? En waarom werd de parasiet niet uit het drinkwater gezuiverd bij de productie ervan? Blijkbaar gebruikte men in de streek een gemengd rioolsysteem waarbij afvalwater en regenwater samen worden afgevoerd. Bij krachtige regen kan het zuiveringsstation het watervolume niet aan en stroomt er ongezuiverd afvalwater in de natuur.
De parasieten van zieke mensen zijn zo in het bewuste meer terechtgekomen. Door de felle regens gekoppeld aan de klimaatverandering kan dat overigens vaker voorvallen. De waterzuiveringsinstallatie was eveneens onvoldoende uitgerust om de parasieten volledig te verwijderen.
Hetzelfde type besmetting deed zich in 1993 nog veel ernstiger voor in Milwaukee. Daar raakten 400.000 mensen besmet, waarvan er meer dan 4.000 in het ziekenhuis belandden. 100 mensen stierven.