Thema: vergrijzing

Auteur: Argenta Asset Management-expert

Met het thema Vergrijzing leggen we de focus op beleggingen in bedrijven uit de hele wereld die inspelen op het verouderen van de bevolking. De term vergrijzing wordt gebruikt om aan te geven dat het aandeel ouderen in de bevolking stijgt en daardoor een stijging van de gemiddelde leeftijd veroorzaakt.

Het thema omvat verschillende sub-groepen die elk bijdragen aan het thema: gezondheidszorg, vermogensbeheer en verzekeringen, comfort, reizen en ontspanning.

Vergrijzing is een alomtegenwoordig begrip dat de komende decennia impact zal hebben op de wereld. De connotatie is vaak negatief omdat het de belastingdruk stelselmatig verhoogt op de actieve bevolking. Een voordeel van dit thema is dat het met vrij veel zekerheid te voorspellen valt aangezien het meerdere generaties duurt vooraleer het zich materialiseert.

Er is natuurlijk nood aan politieke wil en een langetermijnvisie om vandaag oplossingen voor morgen te ontwikkelen. Het gebrek aan visie verhoogt de noodzaak om op zoek te gaan naar gepersonaliseerde oplossingen. Hierbij kunnen bedrijven individuen helpen met anticiperen op de vergrijzing van morgen.

Vergrijzing doet zich voor als het geboortecijfer afneemt waardoor de gemiddelde leeftijd toeneemt. Een periode van vergrijzing gaat vaak gepaard met een daling van de bevolking en heeft dus een grote socio-economische impact. De twee manieren om de bevolkingspiramide te verbeteren zijn het verhogen van het gemiddeld aantal kinderen per gezin, of immigratie. Twee zaken die in de huidige Westerse wereld niet vanzelfsprekend zijn. Vergrijzing is visueel voor te stellen met behulp van de bevolkingspiramide: een smallere basis (lagere percentage van jongerenbevolking) gaat gepaard met een bredere top (hoger percentage van oudere mensen).

Vergrijzing breidt zich ondertussen ver uit buiten de grenzen van Europa en de Verenigde Staten. In Japan is de vergrijzing zelfs sterker dan in de meeste andere landen. In China zal de leeftijd van de bevolking toenemen de komende decennia, grotendeels te wijten aan de eenkindpolitiek die tot 2015 actief was. Meer groeilanden krijgen ook met dit fenomeen te maken als gevolg van toenemende welvaart en levensverwachting.

De vergrijzingstrend leidt tot een toename van de vraag naar bepaalde voorzieningen voor ouderen. Denk maar aan farmaceutische producten en medische dienstverlening. Onderzoek naar zeldzame of moeilijk te bestrijden ziektes. Maar ook de nood aan faciliteiten zoals woonzorgcentra, ziekenhuizen, serviceflats etc. Het ouder wordende deel van de bevolking beschikt over grotere vermogens wat de vraag naar financiële dienstverlening laat toenemen. Bedrijven die ondersteuning bieden bij pensioensparen, successieplanning, vermogensopbouw en verzekeringen winnen hiermee aan belang. Dit kan zowel door middel van financiële producten als financiële dienstverlening. De sterkere financiële onafhankelijkheid van een nieuwe generatie ouderen, geeft ook de mogelijkheid om meer te consumeren. Mensen hebben doorgaans langer een goede gezondheidstoestand en kunnen hierdoor bewuster genieten. Hierdoor kan er worden geïnvesteerd in extra comfort. Denk hierbij bijvoorbeeld aan liften en elektrische rolstoelen die een positieve impact hebben op de mobiliteit. Ook bij het kiezen van een wagen kan er voor extra comfort worden gekozen.

Dergelijke luxegoederen zijn niet altijd noodzakelijk, maar kunnen de levenskwaliteit en het genot aanzienlijk verhogen. Reizen en ontspanning behoren ook tot de mogelijkheden, mensen hechten namelijk meer belang aan ervaringen die het leven ‘rijker’ kunnen maken. 

De wereldeconomie moet een steeds groter percentage van het bbp aan gezondheidszorg besteden, een trend die zich vast en zeker zal voortzetten. In de komende 30 jaar zal het aantal mensen van 65 en ouder verdubbelen in ontwikkelde economieën.

De 65-plussers bezoeken bijvoorbeeld gemiddeld driemaal zoveel het ziekenhuis dan iemand onder de 65 jaar. Er lijkt hierin een grote rol weggelegd voor robottechnologie en artificiële intelligentie: met de inzet van bijvoorbeeld robots kunnen operaties sneller en nauwkeuriger worden uitgevoerd. De behandeltijd van patiënten kan zo omlaag met een sneller herstel als gevolg.

Farma- en biotechbedrijven wereldwijd werken ook aan de ontwikkeling van behandelingen tegen allerlei ziekten,  zoals suikerziekte, alzheimer, dementie en kanker, met de verwachting dat die in de toekomst hoge inkomsten opleveren. Farma en biotechnologie zijn onlosmakend verbonden, samenwerkingen en overnames zijn hier geen uitzondering. Farma bedrijven zijn vaak gevestigde waarden en hebben doorgaans een brede waaier aan producten wat zorgt voor een brede spreiding, en verlaagt de afhankelijkheid van een bepaald product. Het gaat hier vaak om heel mature bedrijven. Farma bedrijven kunnen hun financiële middelen inzetten voor onderzoek en tactische productovernames, maar ook bijvoorbeeld lobby en marketing. Biotech bedrijven zijn sterk georiënteerd naar innovatie en groei, wetende dat een minderheid van medische ontwikkelingen uiteindelijk erin slaagt om succesvol op de markt gebracht te worden en daarnaast voldoende winstgevend te zijn, houdt beleggen in biotech extra risico’s in. Een brede spreiding tussen subsectoren, maar ook spreiding binnen elke subsector zorgt voor een gebalanceerde positionering.

Naast farma en biotech zijn er ook andere bedrijfstypes die een belangrijk deel uitmaken van het gezondheidsthema binnen het thema vergrijzing. Zo wordt er ook een belangrijk gewicht toegekend aan fabrikanten en ontwikkelaars van medische apparatuur. Hieronder vallen onder andere cardiovasculaire,  orthopedische en diagnostische apparaten

Daarnaast speelt dienstverlening ook een grote rol. Beleggingen binnen dit segment bestaan uit onder andere dialysecentra, laboratoriumtestdiensten en apotheekbeheer. Maar dit omvat ook bedrijven die zakelijke ondersteunende diensten verlenen aan zorgverleners, zoals administratieve ondersteunende diensten, incassobureaudiensten, personeelsdiensten en uitbestede verkoop- en marketingdiensten.

Een oudere bevolking zoekt de ideale omgeving om met het nodige comfort te wonen en te leven. Dat gaat gepaard met een terugkeer naar stadskernen, waar zich een betere toegang bevindt tot kunst, cultuur en gezondheidszorg, samen met betere mobiliteitsmiddelen. Deze trend van re-urbanisering verhoogt de vraag naar betere infrastructuur en efficiëntere dienstenverlening. Ziekenhuizen, intensive care centra, woonzorgcentra, serviceflats en andere aan gezondheidzorg gelinkte faciliteiten zullen meer nodig zijn. De groei van de seniorenbevolking zal bijvoorbeeld een toename van ziekenhuisbedden vereisen. Vandaag gaat het over een kleiner segment op basis van marktkapitalisaties, maar mist zijn thematisch belang niet binnen het vergrijzingsthema.

Gepensioneerden verkeren vandaag vaak nog in goede gezondheid, beschikken over voldoende koopkracht en kunnen zich luxe veroorloven. Verschillende sub thema’s komen hier samen. De ‘nieuwe ouderen’, met een andere levensstijl, zorgen voor hogere bestedingen. Hierbij kan er bewust worden gekozen voor een hoger comfort. Het zijn geen noodzakelijke aankopen, maar wel aankopen die de levenskwaliteit aanzienlijk kunnen verbeteren. Mensen hechten belang aan het behoud van hun actieve levensstijl, nemen deel aan sociale activiteiten en kunnen eindelijk op reis.

Extra comfort vertaalt zich binnen het thema vergrijzing in luxegoederen. Bedrijven die hierop inzetten, kunnen profiteren van een markt met enorm groeipotentieel met hoge winstmarges.

Dat zorgt voor interessante beleggingsopportuniteiten. Ook niet-medische verzorgingsproducten zoals cosmetica kunnen worden gezien als luxegoed.

Bij reizen en vrije tijd kan er worden gedacht aan vakantie; luchtvaart, reisbureaus en autoverhuur. Wat betreft ontspanning, zijn gepensioneerden vragende partij zijn voor luxueuzere voorzieningen zoals golfterreinen, zwembadcomplexen of ontmoetingsplaatsen met bijhorend materiaal om hun vrije tijd door te brengen.

De vergrijzing van de bevolking heeft een impact op sociaaleconomisch gebied. Veel Westerse landen hebben een vorm van een sociaal zekerheidstelsel dat wordt gefinancierd met behulp van een zogenaamd omslagstelsel, waarbij de werkenden de uitkeringen van de inactieven betalen. Dit wordt moeilijker als de werkende generatie krimpt. In de Westerse wereld is dit stelsel niet houdbaar en de actieve bevolking zal in toenemende mate verantwoordelijk worden voor hun eigen pensioen. Ook de pension-gap (het stuk inkomen dat wegvalt vanaf het pensioen) is voor vele mensen voelbaar en dwingt ertoe om een deel van de levensstandaard af te bouwen. Meer eigen verantwoordelijkheid voor pensioensopbouw en het beperken van de pension-gap zorgt ervoor dat werkenden zelf financiële oplossingen moeten zoeken. Hierbij wordt het belang van pensioensparen via de 2e of 3e pijler belangrijker. 

50-plussers hebben gemiddeld gezien een grote koopkracht. Hun vermogen blijkt 70 procent hoger dan dat van 30- tot 39-jarigen. Mensen die de pensioenleeftijd naderen, bereiden ook hun pensioen financieel voor, wat een opportuniteit is voor bedrijven die spaar- en beleggingsoplossingen aanbieden. We zien een opportuniteit om te beleggen in financiële instellingen en vermogensbeheerders die helpen om het klantenvermogen te laten groeien en om te vermijden dat de bijkomende kosten gepaard met ouderdom groter worden dan de beschikbare financiële middelen. Steeds meer oudere mensen rekenen immers op het geleverde rendement van hun vermogen om hun levensstandaard te behouden. Beleggingsproducten, levensverzekeringen, groepsverzekeringen en algemene pensioensopbouw vervullen hierbij een belangrijke rol.

Asset Managers doen aan investeringsbeheer en bewaren effecten tegen een vergoeding. Dit omvat bedrijven die beleggingsfondsen en andere financiële producten aanbieden. Deze vermogensbeheerders dragen bij aan de groei van het klantenvermogen en kunnen de pension-gap beperken en zorgen voor een extra financiële buffer als door het ouder worden bijkomende investeringen nodig zijn. Meer mensen rekenen op het geleverde rendement van hun vermogen om hun levensstandaard te behouden omdat het wettelijk pensioen niet meer voldoende is. Daarnaast speelt financiële dienstverlening, zoals het aanbieden van een beleggersplatform of successieplanning ook een rol. Hier vallen investeringsbanken en brokers onder.

Verzekeringen bestaan om risico’s te beperken, vooral de risico’s met grote impact. Het gaat dan vooral over het beschermen van een negatieve financiële impact voor de persoon in kwestie, of in een erger geval de erfgenamen of begunstigden. Met de juiste verzekering kunnen onverwachte kosten tot een minimum worden beperkt. Werkongevallen en -gezondheidsverzekeringen dienen zowel voor tijdens de carrière als erna. Zeker in landen waar het sociaal vangnet beperkt is, kunnen dergelijke verzekeringen van levensbelang zijn voor het behoud van een comfortabel en betaalbaar leven.

Levensverzekeringen spelen een belangrijke rol bij de opbouw van een pensioen. Het kan tegelijk gemoedsrust geven voor de nabestaanden. Deze verzekeraars bieden producten aan zoals annuïteiten en andere spaaroplossingen. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een grote som geld om te zetten in een vaste inkomstenstroom voor de rest van je leven. Op deze manier kan een stabiele levensstandaard worden behouden waarbij de kosten voor serviceflat of woonzorgcentrum gedekt zullen zijn, ookal leeft men langer dan gemiddeld.

Het thema vergrijzing is in de eerste plaats goed vertegenwoordigd in de Argenta Asset Management fondsen. We beheren actief de weging van elk thema.

Vergrijzing is een veel besproken thema en een langdurige trend dat zich over verschillende generaties verspreid. Het vergrijzingsthema belegt meestal voor een groot gewicht in de gezondheidszorgsector en de financiële sector die traditioneel gezien worden als conservatievere sectoren. Naast de talrijke uitdagingen die we daardoor moeten aangaan in onze maatschappij, biedt het ook mooie beleggingsopportuniteiten. De bedrijven zijn dan ook goed geplaatst om een duurzame stijging van hun winstgevendheid te creëren.